Bolivia

Hola amigos y amigas!

Ik hoop dat het goed met jullie gaat!

Met ons gaat het erg goed! Wij zijn inmiddels ergens beland waarvan we zelf nog maar amper kunnen geloven dat we er zijn, maar daar zo meer over.

We zijn gisteren vertrokken uit Bolivia, waar we in totaal drie weken zijn geweest. In veel opzichten verschilt Bolivia weinig van Peru. Het is vroeger één land geweest dus eigenlijk is dat vrij logisch. Ik heb mezelf, toen we net de grens over waren, er meerdere keren op moeten wijzen dat we niet meer in Peru zijn en een andere munteenheid gebruiken. Ten opzichte van de Boliviano, is de Sol twee keer zoveel waard. We zijn ons dus de eerste week constant rot geschrokken van de prijzen, terwijl die vrijwel hetzelfde zijn.
Zoals ik in het vorige verslag verteld heb, zijn we bij Copacabana de grens over gegaan. Dit plaatsje ligt aan de onderkant van het Titicaca meer. Het is helaas niet het plaatsje waar Lola de show girl vandaan komt, die kwam volgens mij uit Cuba.
We zijn in Peru ook het meer al op geweest en nu was het tijd voor de Boliviaanse kant. Aan deze kant ligt namelijk Isla del Sol, het eiland van de zon. De Inca's zeggen dat hier de oprichter van de stam is geboren, de eerste Inca. Dit maakte het alleen maar interessanter om eens een kijkje te nemen.
We zijn als eerste naar de noordkant van het eiland gevaren, waar we ruïnes bezochten van de Inca's die er vroeger woonden. Het uitzicht was prachtig vanaf de berg waar we op moesten klimmen. Het eiland ligt ongeveer 4000 meter boven zeeniveau, dus het was nogal een klim aangezien we maar de helft van de zuurstof hebben.
We konden ervoor kiezen om een hike van 8 km te maken, maar daar pasten we voor. In plaats daarvan zijn we met de boot terug gevaren naar de zuidkant van het eiland, waar we ook nog wat hebben rondgelopen. Ook daar kon je naar een hoog punt voor een prachtig uitzicht. Halverwege de trap die we beklommen stond ik even uit te puffen toen ik ineens een bekend gezicht zag! Een oud klasgenoot van de hotelschool kwam toevallig net naar beneden. Wat is de wereld toch klein!
Nadat we uitgepraat waren hebben wij rechtsomkeer gemaakt op de trap, het was gewoonweg te zwaar om helemaal naar boven te gaan.
Ook al hebben we niet alles gezien, we vonden het zeker de moeite waard. Het eilandje heeft iets magisch.
De volgende dag zijn we vertrokken naar La Paz, de grootste stad van Bolivia en de hoogste grote stad van de wereld. Het ligt op 3700 meter boven zeeniveau. Natuurlijk hebben we hier meteen een walking tour gedaan door de stad, zodat we wisten waar we wat konden vinden. Het verhaal dat de gidsen ons vertelden over het leven van de mensen en het geloof, week niets af van wat we in Peru gehoord hadden. Er waren twee dingen die wel opvallend en raar waren in onze ogen. De gevangenis in de stad is een soort dorp op zich. Als je daar terecht komt verhuist het hele gezin mee. Tot een aantal jaar geleden kon je een tour door de gevangenis maken om te zien hoe de mensen daar leefden. Er zijn, net als buiten de gevangenis, overal kraampjes met eten en er is zelfs een markt. Daarnaast worden ook telefoons en computers toegelaten. Bijna alles wordt gedoogd, daarom is het binnen een grote coke fabriek. Het schijnt dat in deze gevangenis de zuiverste coke van Bolivia wordt gemaakt. Natuurlijk mag het niet meegesmokkeld worden naar buiten, daarom wordt het via het dak naar de straat gegooid. Dit gebeurt vaak in een luier of een tennisbal. Het blijkt dat de golfplaten op het dak helemaal niet zijn vast gespijkerd, dus dit is de simpelste manier. Voor degene die zich afvragen waarom er niet wordt ingegrepen, de overheid verdient hier ook aan. Ze knijpen dus een oogje dicht als het om deze smokkel gaat.
Ergens snappen we het, want Bolivia is totaal geen welvarend land en dit is de manier om veel geld te verdienen. Aan de andere kant vinden we het belachelijk dat er niet ingegrepen wordt. Het lijkt ons dat het een erg gezellige boel is in die gevangenis en denken dat niemand het echt heel erg zou vinden om er terecht te komen.

Het andere verhaal dat we van de gidsen hoorden ging over menselijke offers. Jawel, het gerucht gaat dat dat wordt gedaan in de buitenwijken van La Paz. De sjamaan gaat undercover op zoek naar iemand die geschikt is om levend begraven te worden. Het moet hierbij natuurlijk gaan om iemand die niet snel gemist wordt, anders is het te opvallend. Vaak gaat de sjamaan naar het kerkhof, om aan mensen te vragen hoe de thuissituatie is. Als blijkt dat alle dierbaren overleden zijn en dat diegene daar is om ze te bezoeken, wordt de arme stakker gedrogeerd en levend begraven. Hier bovenop wordt een huis gebouwd, dit zou geluk brengen. Het kan ook zijn dat er zwervers gebruikt worden, die hebben vaak geen contact meer met hun familie. Er werd ons ook nog even op het hart gedrukt dat we onszelf niet klem moesten zuipen en knock out moesten gaan op straat, dan kon je ook meegenomen worden.
Na dit angstaanjagende verhaal hebben we de drank even laten staan. Ook wel even goed, we wilden een beetje uitrusten. Door de hoogte waren we vaak erg moe en sliepen veel.
Veel hebben we dan verder ook niet gedaan in La Paz. Het is soms heerlijk om even bij te komen van het rondreizen.

Nadat we weer aardig opgeladen waren hebben we een uitstapje gemaakt naar La Sende Verde. Een dierenopvangcentrum drie uur buiten de stad. We hadden een reservering gemaakt om hier een nachtje te slapen, maar die was niet goed aangekomen. Bolivia is in alle opzichten chaotisch en alles is er vrij slecht geregeld. Gelukkig hadden ze nog wel plek voor ons in de boomhut! We hebben overdag een tour gekregen door het opvang centrum. Ik wilde er perse een kijkje nemen, omdat het me leuk leek om vrijwilligerswerk te gaan doen als Marc half maart naar huis gaat. Marc houdt ook heel erg van dieren dus we waren helemaal in onze nopjes bij de apen, vogels, schildpadden, honden, beren, het hert, de tapir en de jaguar.
De apen waren het allerleukste. We hoopten dat ze bij onze boomhut zouden komen, maar helaas. We hadden de moed al bijna opgegeven, toen het 's ochtends voedertijd was naast onze boomhut! Toen ik met mijn tandenborstel naar de boomhut liep, werd ik van achter vastgegrepen en klom er een grote spinaap op me. Ze graaien natuurlijk naar alles wat je bij je hebt en binnen de kortste keren had hij mijn tandenborstel in zijn mond en begon er lekker op te knagen. Helaas, ik moest een nieuwe kopen, want dat afgeknaagde ding zou ik natuurlijk niet meer gebruiken.
Het was wel erg leuk dat we toch nog even tijd hadden met de apen en maakten daar ook gebruik van! Toen we in het gras zaten kwamen ze allemaal op ons af om lekker bij ons te op schoot liggen of aan alles te friemelen wat we aan of om hadden. Er was er zelfs eentje die mijn hand steeds vastpakte en meetrok terwijl hij op zijn achterpoten liep. Bij Marc zaten ze all over en vonden zijn horloge erg leuk.

We vonden het super leuk om hier een nachtje door te brengen en te zien hoe alle vrijwilligers hun best doen om voor alle dieren te zorgen. Meestal zijn het dieren die onderschept zijn in een handelscircuit en hebben dus traumatische ervaringen. Wat fijn is om te weten, is dat alle dieren die hier binnen worden gebracht voor altijd zullen blijven. Dit is zo omdat, behalve een aantal vogelsoorten, ze in Bolivia niet opnieuw in het wild uitgezet mogen worden. Hierdoor weten we in ieder geval dat ze niet ergens worden uitgezet om vervolgens te worden doodgeschoten door hobby jagers. Die verhalen gaan nogal eens de ronde over dit soort opvangen in Zuid Amerika.

Na onze nacht bij La Sende Verde zijn we via Coroico terug gegaan naar La Paz, om vervolgens naar Sucre, de hoofdstad van Bolivia, af te reizen. De reis van Coroico naar La Paz was nog een hele beleving. We werden met z'n zevenen in een busje gepropt. Natuurlijk zaten wij op de tweede achterbank, waar het vrij krap was. Niemand dacht over na dat het wel eens handig kon zijn om ons op de eerste achterbank te zetten met meer beenruimte. Daar zaten drie slanke dennen die de hele reis genoeg ruimte hadden. Naast ons werd een dikke cholita (Boliviaanse schone) geplaatst die, nog net niet kwijlend, de hele weg op mijn schouder lag te slapen. Marc zat haast met zijn wang tegen het raam gedrukt en ik 'zat' op een bil tussenbeide. De drie slanke dennen hadden er de grootste lol van, en wij zaten de hele weg stront chagrijnig tegen elkaar te zeuren. Gelukkig duurde de tocht maar drie uur!

Ik zeg 'maar', want de meeste busreizen hier duren 10 tot 12 uur. We namen meestal de nachtbus, want dit ging voor ons gevoel sneller.
Inmiddels konden we redelijk slapen in de bus. Zo ook van La Paz naar Sucre. Toen we daar aankwamen, waren voor het eerst op onze reis de bedden al klaar! God zij gedankt voor dit geweldige nieuws. We sliepen dan wel aardig in de bus, we kwamen alsnog doodmoe aan op de plaats van bestemming.

We hebben in totaal bijna een week in Sucre vertoefd. Ik wilde even wat rust en dat leek Marc ook geen gek idee. Iedere middag stond er een lunch voor ons klaar die maar 2,50 Euro was. Hier voor kregen we soep, een heel bord met eten en een banaan! Dit was echt een verademing, aangezien we ontzettend slecht eten de laatste tijd. We zijn altijd super creatief en flansen altijd van alles in elkaar, maar dat is hier gewoon niet mogelijk. Er zijn geen supermarkten en bij het eten op de markt zetten we toch vraagtekens. Het is vaak genoeg goed gegaan, maar ook vaak genoeg niet. Daarnaast is in de meeste hostels in Bolivia geen keuken aanwezig voor de gasten. Hierdoor worden we verplicht om uit eten te gaan, wat niet altijd even goedkoop is. De mensen eten hier vreselijk ongezond en houden niet van groenten. Daarom eten wij vaak gefrituurde kip met een bord kale rijst en slappe frieten met ze mee. Niet lekker, maar ergens nog beter dan de poging die ze doen om Italiaans te koken.
Het klinkt alsof ze hier helemaal niets te eten hebben, dat is niet helemaal waar. We waren het eten gewoon helemaal zat. Ik had het idee dat als ik nog meer rijst at, de korrels uit mijn neus zouden komen. Het vervelende is, dat al het andere 'westerse' voedsel vaak twee keer zo duur is.

Het was in Sucre tijd om onze geplande uitgaven te berekenen voor de komende tijd. We wilden toch echt die camper gaan huren in Patagonië en dat was een enorme aanslag op ons budget.
Tijdens een aantal biertjes werden we steeds losser over wat we moesten doen. We hadden het huren van de camper al terug gedrongen naar twee weken in plaats van vier, en kwamen er toch achter dat we zelfs dan heel erg op moesten gaan letten.
Het was in geen van ons beiden opgekomen dat we het roer misschien helemaal moesten omgooien, tot ik een goedkope vliegticket zag naar New York. Ja, plannen zijn er om veranderd te worden!
Na wat gezoek op internet stuitten we op een website met goedkope campers in de USA. Deze campers scheelden bijna 1000 Euro per persoon ten opzichte van de campers in Patagonië!
Natuurlijk werden we laaiend enthousiast en ik merkte dat de reislust bij ons allebei weer naar boven kwam. Blijkbaar waren we dit toch een beetje kwijtgeraakt omdat we alles zo uitgedacht hadden vanaf het begin.
Om ons niet door alleen maar door enthousiasme te leiden, hebben we er nog een paar nachtjes over geslapen. Uiteindelijk hebben we toch besloten om een vliegticket te boeken en 2,5 week te roadtrippen door de USA! Uiteindelijk was het goedkoper om op Los Angeles te vliegen en slaan we New York over.
We hebben een route van Los Angeles naar Seattle in gedachten. Marc vliegt 2 maart vanaf Seattle terug. Ik kan het niet over mijn hart verkrijgen om niet naar New York te gaan, dus blijf ik nog wat langer en vlieg 13 maart terug vanaf New York!

Om eerlijk te zijn had ik meteen weer wat meer zin in onze laatste anderhalve week in Bolivia toen ik wist dat dit het laatste land zou zijn in Zuid Amerika. We waren inmiddels aangekomen in Tupiza, een van de laatste stops voordat we het vliegtuig pakten. Hier regelden we alle laatste zaken voor ons vertrek naar de USA!
Nog maar anderhalve week Bolivia betekende dat we nog maar anderhalve week hoefden te bedenken wat we nu weer gingen eten. Dit hield ik in mijn achterhoofd toen we uit ellende voor het diner een blik Smak gekocht hadden met een paar droge crackers. En ook die andere keer toen we voor de lunch instant noodles en een zak chips aten.

In Tupiza zijn we gaan paardrijden, wat echt ontzettend leuk was! Ik weet dat ik eerder zei dat ik me niet zo snel meer op een paard zag hobbelen, toch moesten we dit gedaan hebben! Het leek net of we in een wild western film beland waren, zo mooi is de omgeving daar.
Na een ochtendje Butch Cassidy and the Sundance kid gespeeld te hebben gingen we ons laatste en eigenlijk belangrijkste tripje in Bolivia plannen; Salar de Uyuni!

Na wat rondgevraag hadden we volgens ons de beste tour operator gevonden. We vertrokken twee dagen later. Normaal gesproken zit je in een groep van vier of vijf toeristen. Wij dachten geluk te hebben, want er waren wat mensen afgevallen dus we waren maar met z'n drieën. Dit betekende meer ruimte in de Jeep en meer eten voor ons, omdat de kokkin voor meer personen vlees had gekocht! Ik moet zeggen dat we voor Boliviaanse begrippen geweldig eten hebben gekregen op deze vierdaagse tour. We werden helemaal volgepropt met groenten, fruit en heerlijk gevarieerd eten. Wat een verademing na het blikje Smak!
Een minpunt waar we de eerste nacht al achterkwamen, is dat onze Argentijnse mede toerist ontzettend luid is in zijn doen en laten. Hij schreeuwde oorverdovend in zijn slaap, waardoor Marc en ik rond een uur of drie rechtop in bed zaten. Toen we eindelijk de slaap weer gevat hadden ging hij een uur voor de wekker alvast zijn tas inpakken. Dit gebeurde met zoveel kabaal dat ik het de rest van de dag niet meer te boven ben gekomen. Hij was blijkbaar ook chagrijnig, want er kon geen goedemorgen vanaf bij het ontbijt. Marc en ik hebben ons na die ochtend maar gewoon afzijdig proberen te houden, er zat geen gezelligheid in bij hem. Wat ons een beetje opvrolijkte was dat hij amper ontbeet, meer voor ons dus!

De tour op zichzelf was geweldig! We zijn via Tupiza naar Uyuni gereden. Veel mensen doen hem vanuit Uyuni en komen daar dan ook weer terug. Wij kozen voor meer variëteit en bezienswaardigheden. De eerste dag zijn we naar een oude ruïne gereden, vanwaar je echt een prachtig uitzicht hebt op een berg met een besneeuwde top. 's Avonds sliepen we in een simpel hostel zonder douche. We waren op 4300 meter boven zee niveau, dus de temperatuur daalde enorm 's avonds.
De volgende dag zijn we langs een stuk of zes meren gereden, waarvan Laguna Colorado echt het hoogtepunt was. Dit is een roze meer met heel veel flamingo's. Ook bij dit meer heb je weer prachtig uitzicht op besneeuwde bergtoppen. Het was een adembenemend plaatje.
De derde dag hebben we weer twee meren gezien. Ja, het zijn er veel! Bij een van deze meren leven ook flamingo's. Dit keer konden we veel dichterbij komen, omdat er behalve onze tour niemand was. Ze bleven keurig poseren voor de foto en leken totaal niet van hun stuk gebracht door onze aanwezigheid. We hebben prachtige foto's kunnen maken!
De laatste dag, was de dag van de zoutvlakte! We stonden om half vijf op, om de zon op te zien komen op de vlakte. Natuurlijk was ik weer stront chagrijnig, omdat de Argentijn al rond vier uur met een zaklamp in mijn ogen aan het schijnen was. Waarom is die man zo vervelend?
Mijn humeur werd goedgemaakt door de prachtige zonsopgang die we te zien kregen. Ook al hadden we het idee dat onze tenen eraf vroren, het was het zeker waard! Toen de zon eenmaal op was, zijn we naar Isla Incahuasi gereden. Dit is een cactus eiland midden op de vlakte. Vanaf de top hadden we een prachtig uitzicht van 360 graden over de gehele zoutvlakte. Het is echt een immens gebied!
Natuurlijk was er genoeg tijd voor foto's, dus die zullen jullie binnenkort te zien krijgen.
Na het eiland zijn we rustig naar Uyuni gereden, waar we nog een heerlijke lunch kregen.

In Uyuni hebben we een nachtje geslapen, voor we teruggingen naar La Paz. In La Paz waren er dit keer van plan om nog wat dingen te doen die we de eerste keer niet gedaan hadden. Helaas werd ik, hopelijk voor de laatste keer deze reis, goed ziek van het eten en waarschijnlijk vitamine tekort.

Al met al was Bolivia een geweldige ervaring ondanks de gebreken die het land volgens ons heeft. De uitgestrekte landschappen en bergen zijn adembenemend en dat maakte onze buikpijn toch altijd weer een beetje goed!

Inmiddels voelen we ons allebei weer prima en kunnen we niet wachten om ons vol te proppen met al het lekkers dat LA ons te bieden heeft! We kunnen niet wachten tot we bij de één dollar taco truck zijn! Yumyum!

Binnenkort meer reis nieuws over the US of A! Woehoeeeeee!

Liefs,

Marc en Steef